Μελέτη στρατηγικών πρόληψης απορριμμάτων στη διασυνοριακή περιοχή

26/07/2019

Ο κύριος στόχος του έργου είναι η προώθηση της πρόληψης και ανακύκλωσης των αποβλήτων στη διασυνοριακή περιοχή. Η στρατηγική του έργου είναι να συνδυάσει την κεντρική διαχείριση των βιοαποβλήτων, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι για το 2020 για λιγότερη υγειονομική ταφή. Η συνεργασία με τους δήμους είναι κρίσιμη, λόγω της ευθύνης τους για τη συλλογή των αποβλήτων.

Για το σκοπό αυτό πραγματοποιήθηκε μελέτη για την ανάπτυξη στρατηγικών πρόληψης αποβλήτων στη διασυνοριακή περιοχή και συγκεκριμένα των βιοαποβλήτων. Παρακάτω υπάρχουν ορισμένα αποτελέσματα αυτής της μελέτης:

Στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας έχει δημιουργηθεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης αποβλήτων και η Διαχείριση Απορριμμάτων Δυτικής Μακεδονίας (ΔΙΑΔΥΜΑ Α.Ε.) προσπαθεί να ανταποκριθεί στα πρότυπα της ΕΕ. Ειδικότερα, το σύστημα αφορά όλες τις φάσεις διαχείρισης, όπως: τη μηχανική συλλογή, τη μεταφορά των απορριμμάτων, την υγειονομική ταφή, την ανάκτηση και την ανακύκλωση, τη διαχείριση ειδικών αποβλήτων όπως ογκώδη, μολυσματικά νοσοκομειακά, τοξικά και επικίνδυνα κτλ. τη βέλτιστη χρήση της περιβαλλοντικής πολιτικής όπως ορίζεται στο νομικό πλαίσιο, την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και τη μεγιστοποίηση της οικονομίας και της αποτελεσματικότητας του συστήματος. Το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Πρόληψης Αποβλήτων της Ελλάδας, το οποίο ολοκληρώθηκε το Δεκέμβριο του 2014, καταρτίστηκε για την εφαρμογή του Νόμου 4042/2012 με στόχο την προώθηση της βιώσιμης κατανάλωσης και επαναχρησιμοποίησης των προϊόντων καθώς και την ευαισθητοποίηση σχετικά με την πρόληψη των απορριμμάτων. Οι πρωτοβουλίες πρόληψης των αποβλήτων αποσκοπούν στην υποστήριξη των τοπικών αρχών για τις δράσεις που πρέπει να γίνουν για την πρόληψη των αποβλήτων. Επίσης επικεντρώνεται στην ευαισθητοποίηση του κοινού και στοχεύει στην ενίσχυση των υφιστάμενων δράσεων που αναφέρονται παραπάνω, ιδίως όσον αφορά την ενημέρωση του κοινού και την ενθάρρυνση της συμμετοχής του.

Η διαχείριση αποβλήτων στην Αλβανία είναι γενικά σε χαμηλό επίπεδο. Η συλλογή αστικών στερεών αποβλήτων παρέχεται στις περισσότερες πόλεις, αλλά σπάνια στις αγροτικές περιοχές. Τα απόβλητα απορρίπτονται κυρίως σε χωματερές. Υπάρχουν ορισμένοι χώροι υγειονομικής ταφής στις περιοχές Sharra, Bushat, Bajkaj, Maliq και Elbasan. Το εθνικό σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων της Αλβανίας αποσκοπεί στην ελαχιστοποίηση του αντίκτυπου των αποβλήτων στο περιβάλλον και στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της χρήσης των πόρων στην Αλβανία. Δεν έχουν ακόμη θεσπιστεί προγράμματα πρόληψης των αποβλήτων.

Η διαχείριση των αποβλήτων γίνεται ολοένα και πιο εξελιγμένη, καθώς οι χωριστές εγκαταστάσεις συλλογής και ανακύκλωσης έχουν γίνει συνηθισμένες και τα όρια ταφής και αποτέφρωσης έχουν γίνει πιο αυστηρά. Η σχέση μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης και δημιουργίας αποβλήτων αρχίζει να εξασθενεί στην ΕΕ. Η αποσύνδεση της οικονομικής ανάπτυξης από τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις που συνδέονται με την παραγωγή αποβλήτων αποτελεί βασικό στόχο της αναθεωρημένης οδηγίας πλαίσιο για τα απόβλητα της ΕΕ (οδηγία 2008/98 / ΕΚ). Η πρόληψη των αποβλήτων περιλαμβάνει μια σειρά επιλογών πολιτικής και έχει ευρύ φάσμα πλεονεκτημάτων. Στοχεύοντας στην παραγωγή αποβλήτων στην πηγή, μειώνει την ποσότητα και την τοξικότητα των αποβλήτων πριν η ανακύκλωση, η κομποστοποίηση, η ανάκτηση ενέργειας και η υγειονομική ταφή γίνουν επιλογές.

Υπάρχουν τρεις ευρείες κατηγορίες σχετικά με τις στρατηγικές πρόληψης των αποβλήτων, οι οποίες συνεπάγονται διαφορετικά επίπεδα συμμετοχής των δημόσιων αρχών:

-πληροφορίες (έχει ως στόχο την αλλαγή της συμπεριφοράς και την λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων)

-προώθηση (προάγει την αλλαγή της συμπεριφοράς και παρέχει χρηματοοικονομική και υλικοτεχνική στήριξη για ευεργετικές πρωτοβουλίες)

-ρυθμίσεις (επιβολή περιορισμών στην παραγωγή αποβλήτων, επέκταση περιβαλλοντικών υποχρεώσεων και επιβολή περιβαλλοντικών κριτηρίων στις δημόσιες συμβάσεις)